GİRİŞ

T.C. Dışişleri Bakanlığı Avrupa Birliği Başkanlığı Türkiye Ulusal Ajansı tarafından desteklenene ERASMUS+ KA122  ADU Yetişkin Eğitiminde Bilinçli Teknoloji Kullanımı ve Dijital Medya Okuryazarlığı Projesi Kapsamında üretilen bu içeriği sizlere sunmanın heyecanı içerisindeyiz. Kuruluşumuz İstanbul STEAM Bilim Teknoloji Eğitim Kültür Sanat Derneği yürütücülüğünde projemiz kapsamında İtalya’nın Floransa şehrinde bulunan ERUROPASS SRL Kuruluşuna bireylerin öğrenme (kurs)  hareketliliği  ve bir dizi etkinlik gerçekleştirilmiştir. Kurs hareketliliğine derneğimiz yetişkin eğitimi alanında çalışan üyelerimiz: Yönetim Kurulu Başkanımız İlker Bayrak, Proje İrtibat Kişisi ve Koordinatörümüz Gülden Bayrak, Yine derneğimiz üyelerinden yetişkin eğitimi çalışmalarımızda yer alan Türk Sanat Müziği Sanatçımız Melihat Gülses, Büyükçekmece İlçe Milli Eğitim Müdürümüz Hasan Uygun, Yetişkin Eğitimi projelerimizde ve eğitimlerimizde eğitmen / öğretici olarak yer alan üyelerimiz, öğretmenlerimiz: Özgü Öztürk, Seher Yılmaz, Çiğdem Biçici, Neva Cansın Gülses, Hatice Uygun, Sürhan Öztürk katılmıştır.  Hareketlilik öncesinde, hareketlilik (kurs) süresince ve hareketlilikten sonra gerek proje ekibinin gerek derneğimizin diğer eğitmenlerinin gerek paydaş kurum ve kuruluşlarda (Büyükçekmece İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü, İstanbul Rumeli Üniversitesi, İstanbul Arel Üniversitesi, Büyükçekmece Halk Eğitim Merkezi, Üniversitelerin Sürekli Eğitim Merkezleri ) yer alan diğer öğreticilerin gerçekleştirdikleri toplantı, eğitim ve etkinlikler için emeği geçen tüm kişilere ve paydaşlarımıza teşekkürü bir borç biliyoruz.

KURULUŞUMUZUN GERÇEKLEŞTİRDİĞİ YETİŞKİN EĞİTİMİ PROJELERİNE GENEL BİR BAKIŞ

İstanbul STEAM Bilim Teknoloji Eğitim Kültür Sanat Derneği, yetişkinlere yönelik Teknoloji Bağımlılığı, Bilinçli İnternet Kullanımı, Siber Zorbalık başta olmak üzere; Gıda Güvenliği, Sağlıklı Beslenme eğitimleri ve projeleri gerçekleştirmektedir. Ayrıca kuruluşumuzda: Etkili İletişim Yöntemleri, İletişim Becerileri, İletişim Problemleri, 21. Yüzyıl Becerileri, Girişimcilik ve Proje Hazırlama Süreçleri, Yabancı Dil Öğrenme Yaklaşımları, Bilimin Doğası, İnovasyon ve Bilim, Sanat ve Kültürel Miras, Senaryo Yazarlığı ve Sinema üzerine yetişkin eğitimleri de verilmektedir. İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü ve üniversitelerin sürekli eğitim merkezleri işbirliği ile WEB 2.0 Araçları, Algoritma ve Mantıksal Tasarım, Medya ve İletişim, Dijital Dönüşüm,  Artırılmış ve Sanal Gerçeklik Uygulamaları, Siber Güvenlik ve Bilinçli Teknoloji Kullanımı konuları üzerine yetişkin eğitimi çalışmaları gerçekleştirilmektedir. Bugüne kadar 6000’den fazla yetişkine eğitim ve sertifika verilmiştir.

İstanbul STEAM Bilim Teknoloji Eğitim Kültür Sanat Derneği, projelerini ve eğitimlerini geniş bir hedef kitleyi düşünerek tasarlamaktadır. “7’den 77’ye” sloganıyla hazırlanan üç adet büyük ölçekli proje gerçekleştirilmiştir. İçişleri Bakanlığınca desteklenen 7’den 77’ye Bilinçli Tekno Toplum Projesi ve yine İçişleri Bakanlığınca desteklenen “Covid 19 Gıda Güvenliği ve Sağlıklı Beslenme” ve “7’den 77’ye Trafik Güvenliği ve Trafik Şenliği” Projeleri. Her üç projede de sağlıklı ve güvenli bir toplum yapısının oluşması için çalışılmıştır. Öncelikle yetişkinler, öğrenciler, öğretmenler, anne-babalar, ev hanımları, değişik yaş ve meslek gruplarındaki kişiler projelerimizin ve faaliyetlerimizin hedef kitlesini oluşturmaktadır. Yeni yeterlilikler, yeni bilgiler ve bilimsel bilginin aktarımı ve her yönden sağlıklı bir toplum için hayat boyu öğrenme politikalarının önemi yadsınamaz.  Derneğimiz bugüne kadar kapsayıcı bir modelle 40’dan fazla eğitim gerçekleştirmiş; birbirinden farklı özelliklerde yetişkinlerle mikro ve makro düzeyde çalışmalarını aralıksız sürdürmektedir.

KURULUŞUMUZUN YETİŞKİN EĞİTİMİNDE BİLİNÇLİ TEKNOLOJİ KULLANIMI VE DİJİTAL MEDYA OKURYAZARLIĞI KONU ÖZEL ALANINDA GERÇEKLEŞTİRDİĞİ ÖNCEKİ ÇALIŞMALARI

Yetişkin Eğitimi alanında çalışmalar yapan kuruluşumuz 2021 Yılında Avrupa Birliği Sivil Düşün Programı tarafından desteklenen “Haklarımı Biliyorum, Savunuyorum, Dijital Ebeveynim” Çalışması kapsamında 3000’den fazla yetişkine Büyükçekmece İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü işbirliği ile eğitim ve sertifika vermiştir. Bu çalışma: internet dolandırıcılıkları, siber zorbalıkla mücadele; internet güvenliğinin sağlanması konularını içermektedir. Çalışma kapsamında eğitimler verilmiş, kamu spotları hazırlanmış bir de yayın çıkarılmıştır. Ayrıca derneğimizin “7’den 77’ye Bilinçli Tekno Toplum” isimli projesi İçişleri Bakanlığı Sivil Toplumla İlişkiler Genel Müdürlüğünce desteklenmiştir. Bu projede de “Bilinçli İnternet Kullanımı, Siber Güvenlik” temalarında yetişkin eğitimleri, ebeveyn eğitimleri gerçekleştirilmiş; projede 3000’e yakın yetişkine eğitim ve sertifika verilmiştir. Üç adet yayın çıkarılmıştır. 

BU PROJE NEDEN OLUŞTU?

Büyükçekmece İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü ve Üniversiteler işbirliği ile kuruluşumuzda ve paydaş kurum ve kuruluşlarda “21.Yüzyıl Öğrenmeleri için Teknoloji Yeterliği Öz-Değerlendirme Ölçeği” uygulanmıştır. Ölçeği yetişkin eğitimi alanında çalışan eğiticiler 1464 kişi yanıtlamıştır. Ölçek Sonuçlarına göre:  öğretenlerin büyük birçoğu (%72’si)  hayat boyu öğrenme eğitim programlarını uygularken teknolojik araçları kullanma konusunda kendilerini yeterli görmemektedir. Yetişkin eğitimi yapan öğretenlerin BİT’in Öğrenme Öğretme Sürecine Entegrasyonu konusunda istenen yeterliliklere sahip olmadıkları görülmüştür. Yetişkin eğitimi yapan öğretenlerin BİT’in Öğrenme Öğretme Sürecine Entegrasyonu konusunda istenen yeterliliklere sahip olmadıkları görülmüştür. Üniversitelerin sürekli eğitim merkezlerinde çalışan yetişkin eğitimi kurslarımızda eğiticilik yapan nitelikli üyelerimizin  dahi ulus ötesi örneklerle ilgili yeterli bilgi ve tecrübeden yoksun olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Kullanılan bilgiler ve materyaller eskidir

NEDEN YETİŞKİN EĞİTİMİNDE BİLİNÇLİ TEKNOLOJİ KULLANIMI VE DİJİTAL MEDYA OKURYAZARLIĞI?

Avrupa Birliği Polis Teşkilatı (Europol); Avrupa’da Covid-19 salgınının suçlara etkisini inceleyen raporunda siber suçlar ve sahtecilikte artış görüldüğünü açıklamıştır. Organize suç örgütlerinin yeni yöntemlerle koronavirüs salgınından faydalanmaya çalıştığı uyarısında bulunulan raporda, siber suçlar, dolandırıcılık, sahtecilik gibi suçlarda artış görüldüğü kaydedildi. Raporda belirtilen bilgiler bize önümüzdeki beş yıl boyunca “Siber Güvenlik, Bilinçli Teknoloji Kullanımı” konularında yetişkin eğitimlerine daha çok ağırlık vermeye devam etmemiz gerçeğini hatırlatmaktadır.

2018 AB Çerçeve Programında belirtildiği gibi, yetişkin eğitimde dijital becerilerin geliştirilmesi birçok program ülkesi için önem arz etmektedir. Programda siber güvenlik, bilinçli internet kullanımı dijital becerilerle bütünlenen bir konumda ele alınmaktadır ve AB Ülkelerinde bu alana daha büyük yatırımlar yapılmaktadır. Bu bağlamda Avusturya, Çekya, Almanya gibi ülkelerde yetişkinlere yönelik ücretsiz bilişim eğitimleri, dijital okuryazarlık ve güvenli internet kullanımı eğitimleri verilmeye başlanmıştır.

KAZANIMLARIMIZDAN BAZILARI NELERDİR?

Bilinçli Teknoloji Kullanımı ve Dijital Medya Okuryazarlığı alanında verdiği eğitimlerin kalitesinin artmasında KA122 ADU Yetişkin Eğitiminde Bilinçli Teknoloji Kullanımı ve Dijital Medya Okuryazarlığı Projemizle ulaşılan  ulus ötesi kursun büyük bir temel oluşturduğunu ve büyük bir kazanım olduğunu hemen söyleyebiliriz. Avrupa Birliği Sivil Düşün Programı ile başlayan uluslararasılaşma çabalarımız Erasmus + KA122 Personel Hareketliliği ile büyük bir ivme kazanmıştır ve KA220 Stratejik Ortaklık Projelerimiz ile aralıksız sürmektedir.

Siber Zorbalık ve Siber Güvenlik konularında afiş, slogan, kısa filmler hazırlayarak “Emin olunmayan programların indirilmemesi; internette bulunan her bilgiye hemen inanılmaması; fotoğraf ve paylaşımlarda dikkatli olunması; güçlü şifrelerin oluşturulması; adres, telefon numarası, banka gibi bilgilerin kimse ile paylaşılmaması” gibi konularda toplumun güçlendirilmesi sağlanmıştır. Böylece yetişkinlere verdiğimiz eğitimlerle banka dolandırıcılıklarının da azalması beklenmektedir. Hem hareketlilikle edinilen bilgiler, hem de paydaşımız kurum ve kuruluşların, üniversitelerin desteği ile bu proje kapsamında hazırlanan içeriklere, info grafiklere ve yeni bilgi ve argümanlarla oluşturulan anahtarlara ve sunu materyalleri örneklerine bu çalışmanın ilerleyen sayfalarında yer verilmiştir.

Yaş itibarıyla örgün eğitim kapsamı dışında kalmış bireylere (yetişkinlere) yönelik  teknoloji bağımlılığı başta olmak üzere 21. yüzyıl becerileri arasında yer alan çoklu okuryazarlıklara (dijital, finansal, sağlık, ekoloji ve sosyal medya vb. gibi) ilişkin farkındalık ve beceri eğitimleri yapmak kuruluşumuzun genel faaliyet hedefleri arasında yer almaktadır. Yetişkin eğitimi faaliyetlerine ait standart eğitim programlarımızın “pandemiler gibi yüz yüze eğitimlerin aksadığı olağanüstü dönemlerde” uzaktan eğitim yapılabilecek esneklikte ve yenilikte olabilmesi:  e-içeriklerin ve e- materyallerin güncel bilgiler içererek geliştirilebilmesi için, önemli bir adım attığımızı ve önemli bir birikim edindiğimizi düşünüyoruz. Bu projeden sonra bilhassa yetişkin eğitiminde çalışan öğretenlerimizin e-içeriklerde  başarılı AB örneklerinin referans alınması muhtemeldir. Bu proje her ne kadar Siber Güvenlik ve Bilinçli Teknoloji Kullanımı konularında olsa da ulus ötesi hareketlilikler gerçekleştiren yetişkin eğitimi yapan öğreticilerimizin gözlem yoluyla diğer yetişkin eğitimi programlarına dair de bilgi ve yeterliliklerine katkı sunulmuştur.

Arka planda, Siber Güvenlik, Teknoloji Okur Yazarlığı, Dijital Beceriler öncelikli olmak üzere eğitim programlarına işlerlik kazandırılması; bu programların bilhassa çevrimiçi eğitimler verilebilecek özellikte olması; yetişkin eğitimlerinde dezavantajlı yetişkinlerin kolaylıkla ulaşabileceği esnekliğe sahip olması; pratik olması, güncel olması, güncellenebilir olması; doğru ve yeni bilgiler içermesi; güvenli olması; bilimsel olarak yeterli olması kriterlerini taşıyan ve çalışmanın ilerleyen sayfalarında bulabileceğiniz aşağıdaki bölümler, info grafikler ve sunu materyalleri oluşturulmuştur. Sunu materyallerinde çoklu medya tasarım ilkelerine ayrıca dikkat edilmesi benimsenmiştir.

YETİŞKİN EĞİTİMİNDE BİLİNÇLİ TEKNOLOJİ KULLANIMI VE DİJİTAL MEDYA OKURYAZARLIĞI ZİRVESİ

AB Komisyonunca Hazırlanan  “Improving Policy and Provision for Adult Learning in Europe Report of the Education and Training 2020” isimli raporda öne çıkan hedeflere yönelik iyileştirmeler yapmak için:  Yetişkin eğitiminde etkin bilişim teknolojileri eğitimlerinin düzenlenmesi; hayat boyu öğrenme potansiyelini yükseltmek; sivil toplum kuruluşlarının merkezi, bölgesel ve yerel otoritelerle bir araya gelerek hayat boyu öğrenme programları geliştirmesi hedefleriyle uyumlu olarak gelişim sağlanmıştır. İstanbul STEAM Bilim Teknoloji Eğitim Kültür Sanat Derneği, Büyükçekmece İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü, Halk Eğitim Merkezi; Üniversitelerin Sürekli Eğitim Merkezleri işbirliği ile AB Komisyonunca ifade edilen hedefler çerçevesinde yetişkin eğitimi ve hayat boyu öğrenme departmanımızda iyileştirmekler yapmıştır. Bilinçli Teknoloji Kullanımı eğitimleri ile hayat boyu öğrenme hedeflerinin sarmal bir yaklaşımla yapılandırılması planlanmıştır. Çalışmaların bir göstergesi olarak paydaş kurum ve kuruluşların işbirliği ile “Yetişkin Eğitiminde Bilinçli Teknoloji Kullanımı ve Dijital Medya Okuryazarlığı” Zirvesi düzenlenmiştir.

Yetişkin Eğitiminde Bilgi ve İletişim Teknolojilerinin öğrenenlerde motivasyonu artırması ve öğrenme sürecine katılımın artırması beklenen bir sonuçtur. Bilgi ve İletişim Teknolojileri entegrasyonunun, öğrenme sürecinin niteliğini artırması konusundaki beklentinin gerçekleşmesi, öğretenin entegrasyon ile ilgili endişelerinin giderilmesi ile mümkündür (Wang & Woo, 2007). Dijital çağla birlikte kişileri tehdit eden yeni risk ve sorun alanları ortaya çıkmaya başlamıştır. İnternet ve sosyal medya bağımlılığı, siber-zorbalık, sahte haber sorunu, yeni oluşan dijital kültüre adaptasyon sorunu, güvenilir bilgiye ulaşma sorunu, çevrimiçi kişisel mahremiyet ihlalleri, veri güvenliği ve çeşitli dijital dolandırıcılık / aldatma biçimleri, bu riskler arasında sayılabilir. Dijital Medya Okuryazarlığı kazandırma sürecinde BİT öğrenme öğretme sürecindeki önemi yadsınamaz. Öğreticinin bu entegrasyonu sağlaması başarılı örnekleri görmesi, öğrenmesi, deneyimlemesi ile mümkün olabilmektedir.

Bireysel ve toplumsal anlamda dijital medyayı sağlıklı kullanmanın yolu, söz konusu risklerin farkında olmak, yeni teknolojileri sorgulayıcı bir biçimde yaklaşmak ve proaktif bir biçimde dijital yetenekleri geliştirmekten geçmektedir. CIGI-Ipsos (2019) isimli araştırma şirketinin yaptığı güncel bir araştırmaya göre, internet kullanıcılarında oluşan bir güvensizlik söz konusudur ve bunun temel nedenleri siber suçlular, sosyal medya şirketleri ile arama motorlarının kullandığı algoritmalar olarak tespit edilmiştir. Son “Dijital Zeka Raporuna” (Park, 2019) göre ise, günümüzde kişilerin karşılaştıkları en ciddi siber riskleri, siber-zorbalık, teknoloji ve sosyal medya bağımlılığı, çevrimiçi aldatmacalar, yanlış bilgilere maruz kalma ve kişisel gizliliğin ihlali oluşturmaktadır.

NİHAİ SONUÇLARIMIZ

1. AB Ülkelerinde Yetişkinlere Yönelik “Siber Güvenlik, Bilinçli İnternet Kullanımı, Dijital Beceriler Eğitimlerinde” Kullanılan Programlar ve İçeriklere dair ayrıntılı bir kurs alan eğiticilerimiz daha iyi bir yetişkin eğitimi gerçekleştirmek için tecrübe edindiler ve gerçekleştirdikleri yetişkin eğitimi faaliyetlerinden hazırladıkları kamu spotları ve info grafiklerden bunun sonuçlarını hemen görebiliyoruz.
2. Eğitim ve Sosyo Ekonomik Seviyesi Düşük, Dezavantajlı Yetişkinlerin Siber Suçlara Maruz Kalma ve Siber Zorba Olma Hallerini Azaltmak için Hedef Kitleye Uygun Çözüm önerileri üretmek yolunda önemli bir referans ve network oluşturduk. İleride bu sorun odaklı gerçekleştireceğimiz stratejik ortaklık projelerinde bu referansların, elde edilen network ve göstergelerin önemli bir güç olacağını düşünüyoruz.
3. Derneğimizin yer aldığı Büyükçekmece ilçesi özelinde eğitimlerimizi takip eden daha art bölgelerden gelen sosyo ekonomik seviyesi düşük yetişkinlerin (ev hanımları, göçmenler vb.) siber suçlara karışma oranlarını azaltmayı başardık (siber zorba mağduru veya faili olmalarının önüne geçmek) için hedef kitleye uygun inovatif eğitimler gerçekleştirmeyi sürdürüyoruz, Halk Eğitim Merkezi ve Büyükçekmece İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü işbirliğinde eğitimlerimiz sürmektedir ve sürmeye devam edecektir.
4. Projenin çarpan etkisi ve yaygınlaştırılma başarısına paralel olarak umuyoruz ki: Siber Suç oranlarında bir düşüş olur. Dezavantajlıların dolandırıcılık mağduru olmalarının önüne geçilmesi için bu proje Sivil Toplum Kuruluşu, Kamu Kurumu, Üniversite işbirliğine iyi bir örnek teşkil etmiş olur ve üretilen info grafik, kamu spotu gibi materyaller verilen yenilikçi ve doğru eğitimlerle suç oranlarının azalması sağlanır.

GENEL İZLEME ÇALIŞMALARI

21. Yüzyıl öğrenmeleri için teknoloji yeterliliklerinin geliştirilmesi, dezavantajlı yetişkinlerin eğitimi esnasında uygulanan yeni yöntemler, yeni yaklaşımlar ve yeni pedagojilerle tanışmak için hareketliğin gerçekleştirilmesi ve AB Çerçeve Programı hedefleriyle bütünlenen iyi uygulamaların kuruluşumuz proje çalışmalarında kullanılması planlanmaktadır.

Böylece: Yetişkin eğitimi yapan eğitmenlerimizin ve gönüllülerimizin,

1. Yetişkin eğitimi yaparken teknolojiyi bir araç olarak daha iyi kullanmaları
2. Dezavantajlı yetişkinlerin eğitimlerine yönelik farklı uygulamaları yerinde görerek gelişim sağlamaları,
3. Yetişkin eğitiminde AB Ülkelerinde Yetişkinlere Yönelik “Siber Güvenlik, Bilinçli İnternet Kullanımı, Dijital Beceriler Eğitimlerinde” kullanılan programları, içerikleri ve e-içerikleri incelemeleri; bu edinilen bilgi ve tecrübeyle programlar, içerikler ve e-içerikler geliştirmeleri,
4. Yetişkin eğitimine uygun materyaller geliştirmeleri
5. Eğitim ve sosyo ekonomik seviyesi düşük, dezavantajlı yetişkinlerin siber suçlara maruz kalma ve siber zorba olma hallerini azaltmaları beklenmektedir.

PROJE BAZLI İZLEME ÇALIŞMALARI

Kuruluşumuz öğrenme çıktılarını takip etmek için katılımcılara proje günlükleri, eğitim raporları hazırlatmıştır. Mentimeter uygulaması kullanılarak anlık geri dönüşler hem eğitim (kurs) süresince kullanılmış hem de proje dönemi boyunca dönütler toplanmaya devam edilmiştir. Katılımcılar tarafından sağlanan geri bildirim kuruluşumuz için çok önemlidir. Bu geri bildirimden yararlanılmaktadır. Kuruluşumuzun Kapasite Geliştirme ve Kalite Yönetimi departmanı entegrasyonda görevlidir. Hareketlilikten edinilen bilgi ve tecrübenin yetişkin eğitimi programlarına yansıtılması, hareketliliğe katılan personelin katılmayan personele vereceği eğitimler ve çarpan etkisinin artırılması bu departmanımızca takip edilmektedir.

Hayat Boyu Öğrenme kuruluşumuzun var olma amacıdır. Bu proje ile yetişkin eğitimindeki ciddi eksikliklerimizi kapatarak AB Standartlarında, verimli, etkisi yüksek, sonuçları ölçülebilir, nitelikli eğitimler gerçekleştirmek yolunda önemli bir adım attığımızı düşünüyoruz.  Edinilen tecrübe, bilgi birikimi ve bir dizi eğitim faaliyeti hem derneğimizde gerçekleştirilen yetişkin eğitimlerine hem de üyelerimizin asli görevlerine  büyük katkı sağlayacaktır.

PROJE SONUÇLARININ PAYLAŞILMASI İLGİLİ BAZI ÇALIŞMALARIMIZ

1. Proje günlükleri tutuldu ve yetişkin eğitici personelimizle paylaşıldı.
2. Sosyal bir blog oluşturuldu. Dijital panolarla proje sonuçları yaygınlaştırıldı.
3. Proje hareketlilikleri, faaliyetleri esnasında eğitimlerden ve etkinliklerden sosyal medya üzerinden canlı yayınlar yapıldı.
4. Faaliyet Raporları oluşturuldu ve tüm üyelere ve yetişkin eğiticilerine dağıtıldı.
5. Hareketliliklerde gözlem, yarı yapılandırılmış görüşme ve röportajlardan yararlanıldı ve bulgular raporlaştırıldı.
6. Ölçme Değerlendirme sonuçları paylaşıldı.
7. Kurs ve Merkez Gözleminden elde edilen materyal örnekleri, föyler vs.ve üretilen info grafikler sunu materyalleri, kamu spotları vs çoğaltılarak tüm öğreticilere dağıtıldı.
8. Erasmus Yetişkin Eğitiminde Uluslararasılaşma Çalıştayı ve Yetişkin Eğitiminde Bilinçli Teknoloji Kullanımı ve Dijital Medya Okuryazarlığı Zirvesi; diğer yetişkin eğitimi yapan STK, Üniversitelerin SEM’leri, Halk Eğitim Merkezi öğreticilerinin katılımı ile düzenlendi. Etkinlik, hareketlilik ve proje sonuçları yetişkin eğitimi alanında çalışan başta Halk Eğitim Merkezi olmak üzere tüm kurum ve kuruluşlara Büyükçekmece İlçe Milli Eğitim Müdürlüğünün resmi yazıları ile duyuruldu. Ayrıca Büyükçekmece İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü sosyal medya hesaplarından ve resmi web sitesinden proje sonuçları duyuruldu. Proje hareketlilik ve faaliyetleri haberleştirildi. Büyükçekmece İlçe Milli Eğitim Müdürlüğünün yetişkin eğitimi alanında çalışmalarımıza ve yaygınlaştırma çalışmalarına önemli bir destek vermektedir. Basın yayın yoluyla proje sonuçları genel halkla paylaşıldı. Yetişkin Eğitimi Programları, geliştirilen materyaller ve içerikler ücretsiz olarak herkesin kullanımına sunuldu. Sonuçların yaygınlaştırılmasında sosyal medyadan yararlanıldı.

İTALYA’NIN FLORANSA ŞEHRİNDE EUROPASS SRL’DE  GERÇEKLEŞTİRİLEN KURS HAREKETLİLİĞİNE VE PROJE ETKİNLİKLERİNE KATILAN ÜYELERİMİZDEN ALDIĞIMIZ GERİ DÖNÜŞLER

Yetişkin Eğitiminde Bilinçli Teknoloji Kullanımı ve Dijital Medya Okuryazarlığı Projesi Kapsamında İtalya’nın Floransa Şehrinde gerçekleştirilen kursumuza katılan İlker Bayrak, Gülden Bayrak, Melihat Gülses, Hasan Uygun, Özgü Öztürk, Çiğdem Biçici, Seher Yılmaz, Neva Cansın Gülses, Hatice Uygun, Sürhan Öztürk üyelerimizden aldığımız geri dönüşler aşağıdaki şekildedir:

Katılımcılarımızın Aldıkları Yapılandırılmış Kursa Dair Mesajları:

Kursta: Avrupa’da yetişkinlere yönelik “Bilinçli Teknoloji Kullanımı”, “Siber Güvenlik” “Dijital Medya Okuryazarlığı” Eğitimleri nasıl yapılmaktadır? Hangi materyaller kullanılmaktadır? Asenkron ve senkron öğrenme yöntemleri nasıl kullanılmaktadır. Eğitim içerikleri, ölçme araçları, izleme çalışmaları, Avrupa’da yetişkin eğitiminde öğrenme- öğretme süreçlerinde teknoloji entegrasyonu nasıl yapılıyor? Yetişkin Eğitiminde gönüllüler ve gönüllülerin motivasyonu gibi birçok konuda eğitimler aldık.

(Gülden BAYRAK)

Kurs öncesinde alana dair bir İngilizce Hazırlık Eğitimi aldık. Bilinçli Teknoloji Kullanımı alanında çalışan derneğimiz üyesi Prof. Dr. Oğuz Özyaral ve Gülden Bayrak İngilizce hazırlık eğitimlerimizi verdi. Hareketliliğe katılacağımız için çok heyecanlıydık. Kurs içeriği güzeldi. Bir sanatçı olarak yetişkin eğitimi alanında çalışmalar yapmayı, kamu spotlarında rol almayı seviyorum ve önemsiyorum. Bir sanatçının sivil toplum kuruluşlarında çalışması ve yetişkin eğitimlerinde rol alması gerektiğini düşünüyorum.

(Melihat GÜLSES)

Yetişkin eğitimleri yapıyorum. Bu proje sayesinde Avrupa Birliği ölçeğinde yetişkin eğitimi modelleri, yetişkin eğitiminde yeni yaklaşımlar, dezavantajlı ve suça karışmış yetişkinlere yönelik uygulama örnekleri, inovatif materyaller, örnek modeller hakkında bilgi sahibi oldum. “Siber Güvenlik, Bilinçli Teknoloji Kullanımı, Teknoloji Okur Yazarlığı” konularında yetişkin eğitimi sunuları/ materyalleri hazırlama becerilerimiz gelişti. Sunularda süre ve içerik açısından Avrupa’daki örnekleri görme fırsatımız oldu.

(Seher YILMAZ)

Hayat boyu öğrenme eğitim programlarını uygularken, yetişkin eğitimleri verirken teknolojik araçları (WEB 2.0 Araçları)   kullanma konusunda bilgilendim ve bu araçları kullanmayı deneyimledim.

(Hatice UYGUN)

Avrupa Birliği ülkelerinde dezavantajlı yetişkinlere teknoloji eğitimleri nasıl verilmektedir?  Siber güvenlik materyalleri nasıl hazırlanmakta ve kullanılmaktadır? Sorularının Avrupa ölçeğinde de yanıtlarının arandığını ve teknolojideki hızlı gelişmelerin materyal geliştirme süreçlerini de etkilediğini görmemde etkili oldu. Şöyle ki: bir casus yazılımla veya bir siber dolandırıcılık olayı ile ilgili bir bilgilendirme içeriği geliştirildiğinde, suç örgütleri önceki yoldan bambaşka dolandırıcılık yolları bulmuş olmaktadır. Bu bakımdan kişilerin anahtar yeterliliklerini geliştirmeye odaklanmak gerekmektedir. Bu hareketlilikte yetişkin eğitimi çalışmaların sırasında kullanacağım önemli bir edinim oldu.

(Özgü ÖZTÜRK)

AB Ülkelerinde Yetişkinlere Yönelik Bilinçli İnternet Kullanımı ile ilgili çalışmalar ülkeler bazında farklı hızlarla ilerlemektedir:  Finlandiya’da Medya Okur-yazarlığı eğitimi günümüzde Medya Becerileri Eğitimi adıyla sunulmaktadır; Finlandiya’da Medya Eğitimi 1960’lara kadar gitmektedir. İrlanda’da Medya Okur-yazarlığı eğitimi Eleştirel Medya Okuryazarlığı adıyla ifade edilmektedir. İrlanda’da yeni Medya Okur-yazarlığı eğitimi ilk kez 2000 yılında sunulmuştur. Avrupa Komisyonu ülkelerin eş güdüm halinde Dijital Medya Okuryazarlığı alanında yeterlilik geliştirmesini planlıyor ancak Avrupa’nın her yerinde aynı hızda eğitimler gerçekleştirilemiyor. Bilhassa pandemi yetişkin eğitimlerini çok etkilemiş durumda, yaşlı bir nüfusa sahip olan kıta Avrupa’sının bizden daha şansız olduğunu düşündüm.

(Hasan UYGUN)

Bu proje süresince gerçekleştirdiğimiz etkinlikler, aldığımız kurstan edindiğimiz bilgiler ışığında: eğitim ve sosyo ekonomik seviyesi düşük, dezavantajlı yetişkinler siber suçlara çok daha fazla karışmaktadır. Kırılgan ve riskli grupların tespit edilmesinde kursun bana çok faydası oldu.

(Çiğdem BİÇİCİ)

AB Ülkelerinde Yetişkinlere Yönelik “Siber Güvenlik, Bilinçli İnternet Kullanımı, Dijital Beceriler Eğitimlerinde” Kullanılan Programlar ve İçeriklere dair  ayrıntılı bir kurs aldık. Eğitim ve Sosyo Ekonomik Seviyesi Düşük, Dezavantajlı Yetişkinlerin Siber Suçlara Maruz Kalma ve Siber Zorba Olma Hallerini Azaltmak için Hedef Kitleye Uygun Çözüm önerileri konusunda Europass SRL’deki eğitmenlerle bir beyin fırtınası gerçekleştirdik ve birçok proje geliştirme konusunda isteğim arttı.

(İlker BAYRAK)

Yetişkin eğitiminde AB Ülkelerinde Yetişkinlere Yönelik “Siber Güvenlik, Bilinçli İnternet Kullanımı, Dijital Beceriler Eğitimlerinde” kullanılan programları, içerikleri ve e-içerikleri inceleme fırsatı buldum ve bazı içerikleri Türkçeye çevirerek kendi materyallerimi oluşturdum. WEB 2.0 Araçlarını da kullanarak interaktif materyaller geliştirebildim. Yine bu kurs sayesinde Avrupa’da Yetişkin Yeni Medya Okuryazarlığı Alanındaki aktörleri amaçlarını, içeriklerini, eğitim yönetimi modellerini, kazanım bilgilerini öğrenme şansımız oldu: Avrupa Medya Okuryazarlığı Merkezi (ECML European Center of Media Literacy), Avrupa Çevrimiçi Çocuklar (EU Kids Online) gibi.

(Gülden BAYRAK)

Digilitey, Avrupa Komisyonu ve Avrupa Bilim ve Teknoloji Kurumu tarafından desteklenen bir proje .Yeni medya teknolojileri ile alakalı gerçekçi ipuçları ve püf noktaları sunmak. Ebeveynlere ve bakıcılara, çocuklarının dijital etkinliklerinde, birlikte kullanma, birlikte yaratma ve arabuluculuk amaçlarını taşıyan bu proje hakkında bilgi edindim. Ebeveynlere ve bakıcılara, çocuklarının dijital etkinliklerinde, birlikte kullanma, birlikte yaratma, gelecek araştırmalar için uyumlu bir Avrupa gündemi oluşturacak disiplinler arası bir ağ oluşturmak için tasarlanan proje yetişkin eğitimi projeleri tasarlamam için bende değişik fikirlerin gelişmesini sağladı.

 (İlker BAYRAK)

Media Literacy for Citizenship gibi Yetişkin Dijital Medya Okuryazarlığı eğitimleri veren bizim gibi sivil toplum kuruluşlarını tanıtan Cristina Salvatori, kuruluştan ayrıntılı bahsetti: Media Literacy for Citizenship Medya okuryazarlığı ve tam vatandaşlığı savunan uluslararası kar amacı gütmeyen Avrupa Komisyonu tarafından desteklenen ve medya okuryazarlığına ilişkin farkındalığın artırılması amacıyla çalışmalar yürüten bir kuruluştur. Tam yurttaşlık ve medya okuryazarlığını teşvik etmek, AB kurumlarını medya politikası paydaşları olarak kullanarak vatandaşların çıkarlarını ilerletmek amacıyla; Avrupa’yı sorumlu medya kullanıcıları olarak güçlendirerek, EAVI aslında sağlıklı, demokratik ve daha uyumlu bir toplum fikri içeriği ile, konferanslar, ağ oluşturma, araştırma, odaklı projeler, iyi uygulamaların geliştirilmesi çevrimiçi içerik üretimi faaliyetlerini gerçekleştiren kuruluş; Avrupa Komisyonu, Avrupa Konseyi, Europe for Citizents, UNESCO, Birleşmiş Milletler, Alliance of Civilizations ile işbirliği içindedir.  Kamu sağlığı, ekonomik adalet, çevresel sürdürülebilirlik ve insan hakları gibi konuların merkezinde medya okuryazarlığını gündeme almaktadır.  Farklı disiplinlerle Medya Okuryazarlığını ilişkilendirmesi açısından farklı bir metodoloji taşıyor.

(Çiğdem BİÇİCİ)

Kursta öğrendiğim Avrupa Medya Okuryazarlığı Merkezi (ECML European Center of Media Literacy) daha önce duymamıştım. Bu merkezi hareketliliğe katılan  arkadaşlarımız arasında daha önce duyanlar olmuş, ama benim için faydalı bir kazanım oldu. Merkezin E-öğrenme programı, çevrimiçi literatür geliştirme, çeviri, akademik çalışmalar gibi araçları kullanması ve Teacher Trainer Cristina’nın örnekleri ilham vericiydi. Avrupa’daki gençlere uygun olmayan oyun içeriğinden (Mavi Balina gibi)  daha iyi korunmalarını sağlamak ve bu ortamlarda ebeveynlerin riskleri ve potansiyelini anlamalarına yardımcı olmak için geliştirilen Pan European Game Information (PEGI Online) Programının info grafiklerine ulaştım ve bunları Türkçeye çevirerek bir proje hazırlamak istiyorum.

(Özgü ÖZTÜRK)

Bu hareketliliğe katılırken kafamdaki tek soru: yeni medya okuryazarlığı eğitim modeli nasıl olmalıdır? Sorusuydu. Kurs ve diğer etkinlikler boyunca bu sorunun cevabını aradım. Önemli bilgiler edindim: Yetişkin yeni medya okuryazarlığı eğitimi tasarımında araştırmacıların hedeflere, yeni medya konusundaki tutumunun ne olduğu ve önemli olanın sahip olması gereken yeterliliklerin neler olması gerektiği üzerinde durmalıdır. Yetişkin yeni medya okuryazarlığının eğitim hedefleri, kendilerine yeni bir yeterlilik kazandırmak için yetişkinleri eğitmek olmalıdır. Bu bakımdan dijital yeterliliklerin artırılması ana hedefle sarmal yapılandırılmalıdır. Yeni medya okuryazarlığı bireyin çevrimiçi risklere karşı donanımlı olmasını sağlamasının yanı sıra, çevrimiçi olanaklardan yaralanmasını ve içeriklere eleştirel bir bakış açısı geliştirmesinin önünü açmalıdır. Bu bağlamda: yetişkin yeni medya okuryazarlığı hedefleri şu şekilde olmalıdır:

1)Yeni medya teknolojilerini en iyi ve en etkin şekilde kullanılmasının sağlanması,

2) Yurttaş bilinci ve demokratik katılımı desteklemek için yeni medya okuryazarlığına teşvik etmek,

3) Yeni medya ortamlarında gerçekleştirilen ırk, sınıf, cinsiyet ayrımcılığına karşı yeni medya okuryazarlığı materyalleri geliştirip, küresel çapta yaygınlaştırmak.

4) Yetişkin yeni medya okuryazarlığı alanında gerekli uygulamalar, atölye, programlar, projeler vb. geliştirilmek

(İlker BAYRAK)

Yeni medya ortamında doğan veya sonradan dâhil olan her bireyin çevrimiçi haklarını bilmesi ve dijital yurttaşlığa dair devlet yurttaş ilişkilerinde yetkin olması gerekmektedir. Bu noktada, yeni medya okuryazarlığı eğitimi, her yurttaşın, dijital ortamda temel yurttaşlık hakkı olduğu ve bu konuda gerekli yetkinlerin sağlanması için gereklidir. Yeni medya okuryazarlığı eğitimi alan bireyler, çevrimiçi ortamda haklarını bilen, dijital yurttaşlığın gereklerine uygun hareket eden yetkin bireydir. Yeni medya teknolojilerindeki gelişmeler, yeni medya okuryazarlığının da önemini her geçen gün arttırmaktadır. Teknolojik değişmeler ve gelişmeler medya kullanım biçimimizi de değiştirmiştir. Yeni medya ortamlarında kullanıcılar sadece enformasyonu tüketen değil, aynı zamanda üreten konumundadırlar. Yeni medya okuryazarlığı bireylerin, medya içeriğine sahip olma, anlama ve analiz etmedeki becerilerini geliştirmesi bakımından gereklidir. Yeni medya ortamlarındaki teknolojik değişimler beraberinde iletişimin sosyolojik, psikolojik ve daha birçok yönelimini etkilemekte/değiştirmektedir. Teknolojik gelişmelerin bir yansıması olarak okuryazarlık kavramındaki değişimler göz ardı edilmemelidir. Okuryazarlık kavramının günümüzde değişebildiği gibi yapılacak çalışmaların değişebileceği unutulmamalıdır.

(Sürhan ÖZTÜRK)

Medya okuryazarlığı konusunda AB’nin atmış olduğu en önemli adım Medya Okuryazarlığı Uzman Grubu’nun (The Media Literacy Expert Group) kurulmuş olmasıdır. AB Parlamentosu tarafından medya okuryazarlığı konusunda bir girişimin başlatılması gerekli görülmesi üzerine Komisyon 2006 yılında Medya Okuryazarlığı Uzman Grubunu farklı yetenek ve birikime sahip 34 akademisyen ve medya uzmanın katılımıyla kurmuştur. Bu çalışma grubunun amacı medya okuryazarlığı amaçlarını ve eğilimlerini analiz etmek ve tanımlamak, Avrupa zeminindeki iyi uygulamalara dikkat çekmek, bunları desteklemek ve konuyla ilgili yeni öneriler getirmektir. Uzman Grubunun kurulmasıyla birlikte AB bünyesinde medya okuryazarlığı çalışmaları hız kazanmış ve kısa bir zaman zarfında iki önemli çalışmaya imza atılmıştır. Bunlardan biri Halka Danışma (The Public Consultations) adlı çalışma ve diğeri de “Avrupa’da Medya Okuryazarlığı İle İlgili Güncel Eğilim ve Yaklaşımlar” (Study on the Current Trends and Approaches to Media Literacy in Europe) adlı çalışmadır. Kursta edindiğim bu çalışmaları yetişkin eğitimi dijital medya okuryazarlığı eğitim ve proje çalışmalarımda kullanmayı planlıyorum.

(İlker BAYRAK)

Yeni medya okuryazarlığı ile ilgili yapılan çalışmalar incelendiğinde araştırmaların büyük çoğunluğunun çocuklar ve gençlere yönelik olduğu ifade edilebilir. Yetişkin bireylere yönelik de araştırmaların yapılması gerekir. Bu bağlamda ilkokul veya ortaokulda başlayan medya eğitiminin, ailelerin dâhil edilmesiyle sonuçlanan ülke çapında devlet ve STK’lar işbirliğinde gerçekleşen projelerin önü açılmalıdır. Eğitim payına ayrılan bütçeler ya da programlar yeni medya okuryazarlığı alanında arttırılmalıdır. Alternatif Bilişim Derneği başta olmak üzere STK’lara düşen sorumluluk her yaşta her düzeyde katılımı, üreticiliği teşvik eden, bununla birlikte yeni medya okuryazarlığı konusunda da bireyleri bilinçlendiren bir eleştirel yeni medya okuryazarlığı müfredatı geliştirmek olmalıdır. Bu konuda bilinçlendirme, farkındalık yaratmaya yönelik eğitimlerin ve kampanyaların yapılandırılmasına ait araştırma bulgularında da görüldüğü üzere, her yaşta her düzeyde yeni medya okuryazarlığı becerilerinin yaygınlaştırılmasına odaklanmak gereklidir.

(Neva Cansın GÜLSES)

YETİŞKİN DİJİTAL MEDYA OKURYAZARLIĞI KONUSUNDA AVRUPA BİRLİĞİNİN ALMIŞ OLDUĞU BAZI KARARLAR VE PROJENİN MOTİVASYON YÖNÜ

Avrupa Komisyonu’nun 27 Kasım 2009 tarihli “Sonuç Bildirgesi” (EU, 2009d) ve çeşitli tarihli tavsiye kararlar: AB’nin medya okuryazarlığı eğitimine yönelik ortak bir politik bakış sergilemeyi önemsediğini göstermektedir. Politika temasına ilişkin veriler sınıflandırıldığında: Alt Temalar: Düzenleme ve Denetimler, Yeni Teknolojiler, Avrupa Vatandaşlığı, Fikir Birliği, Yaşam Boyu Öğrenme, İçerik ve Erişim, Kamu Farkındalığı, Girişim ve Projelerdir.

1. Medya eğitimi hem bugünün hem de geleceğin yetişkinlerini hedeflemelidir… Bu manada yaşam boyu öğrenme kavramının bir parçası olarak medya eğitiminin gelişmesi ve bu noktada eğitim sisteminin oynayabileceği rolün fark edilmesi hayati öneme sahiptir. (27 Haziran 2000 tarihli “Medya Eğitimine Yönelik 1466 sayılı Tavsiye Kararları” (EU, 2000))

1. Avrupa Konseyi, Üye Devletleri medya okuryazarlığını yaşam boyu öğrenme stratejileri çerçevesinde desteklemeye ve eğitimin bu bakış açısından öğretim uzmanları arasında akrandan öğrenme ve iyi uygulamaların değiş tokuşunu teşvik etmeye davet etmektedir. (Avrupa Komisyonu’nun 21 Mayıs 2008 tarihli “Sonuç Bildirgesi” (EU,2008a))
2. Medya okuryazarlığını geliştirme stratejileri toplumdaki farklı gruplar ve ilgiler arasındaki farklılıkları enine boyuna göz önünde bulundurmalı ve iletişimi desteklemelidir.

(2009 tarihli “Tavsiye Kararları” (EU, 2009c))

1. İletişim teknolojilerindeki yeniliklerle ilgili Avrupa düzeyinde medya okuryazarlığı kampanyaları başlatılmalı ve vatandaşlar, farkındalık ve eleştirel düşünce ile bu yenilikleri kullanmaya teşvik edilmeli… (2007 tarihli “Tavsiye Kararları” (EU, 2007b))

1. Gençlerle ebeveynleri hedef alan ve medya ile gençlik organizasyonlarını da içine alan farkındalık arttıran girişimlerin desteklenmesi gerekmektedir. (Avrupa Komisyonu’nun 21 Mayıs 2008 tarihli “Sonuç Bildirgesi” (EU,2008a))

1. Bilgi ve iletişim şebekeleri yoluyla kurslar, bilgi edinme günleri ve kişisel veriyi işlemeyle ilgili tehlikelere yönelik bilgi paketleri ile farkındalık arttırır ve bu alanda kullanıcıları, özellikle gençleri, ebeveynleri ve öğretmenleri eğitir (Avrupa Komisyonu’nun 20 Ağustos 2009 tarihli “6464 sayılı Tavsiye Kararı” (EU, 2009b)

1. Avrupa Parlamentosu, politika oluşturuculara, gazetecilere, radyo ve televizyon yapımcılarına ve medya şirketlerine ilaveten kütüphaneler, yetişkin eğitim merkezleri, vatandaşlara ait kültür ve medya merkezleri ve bundan başka eğitim ve öğretim kuruluşları ve vatandaşlara ait medya kuruluşları gibi başlıca yerel varlıkların da medya okuryazarlığının desteklenmesine aktif katkılar yapabileceklerini düşünmekte ve buna önem vermektedir ((Avrupa Parlamentosu’nun 16 Aralık 2008 tarihli “İlke Kararı” (EU,2008b)

(Kaynak: Doç. Dr. Adnan Altun, Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi. Aralık 2011, Cilt:VIII, Sayı:I, 58‐86)